Dysgwyr

Mudiad sy'n gweithio i ddiogelu'r iaith Gymraeg yw Cymdeithas yr Iaith. Mae'n croesawu dysgwyr fel aelodau. Mae gan Gymdeithas yr Iaith Swyddog Dysgwyr sy'n gweithio gyda phwyllgor i drefnu gweithgarwch i ddysgwyr ar hyd y flwyddyn (manylion yn yr adran digwyddiadau). Croeso i aelodau newydd ymuno â'r pwyllgor hwn.

PWY YW  CYMDEITHAS YR IAITH?

Cafodd ei sefydlu yn 1962. Dyma beth o hanes y Gymdeithas.

Cyn y 60au

• Dim arwyddion Cymraeg ar y ffyrdd
• Dim ysgolion uwchradd Cymraeg
• Dim hawl i dderbyn dogfennau dwyieithog – ymgyrch y Beasleys i gael bil treth gan Gyngor Llanelli

Y 60au

• Darlith Saunders Lewis ‘Tynged yr Iaith’ ar y radio (13 Chwefror 1962)
• Awst 1962 – sefydlu Cymdeithas yr Iaith, Pontardawe
• Chwefror 1963 – Protest dorfol gyntaf, Pont Trefechan, Aberystwyth
• Trwy'r 60au - ymgyrch peintio arwyddion ffyrdd, ac hefyd tynnu arwyddion Saesneg
• Deddf Iaith 1967 – hawl i ddefnyddio’r Gymraeg mewn llysoedd
• 1969 - ymgyrch yn erbyn yr Arwisgo
• Cannoedd yn cael eu harestio yn ystod y ddegawd – cosbau ariannol yn bennaf

Y 70au

• Mwy o arestiadau – cosbau mwy llym
• Ymgyrch dros sianel deledu a gwella gwasanaethau radio- miloedd yn gwrthod prynu trwyddedau teledu
• Sefydlu Radio Cymru yn 1977
• Addewid o Sianel Deledu Gymraeg

Y 80au a’r 90au

• Ceidwadwyr yn torri’r addewid am Sianel Deledu Gymraeg
• Gwynfor Evans yn bygwth ymprydio i farwolaeth dros Sianel Deledu Gymraeg
• Sefydlu S4C yn 1982
• Ymgyrchu dros Ddeddf Iaith newydd a Chorff Datblygu Addysg Gymraeg.
• 1987 – dechrau'r ymgyrch dros Ddeddf Eiddo gyda'r slogan ‘Nid yw Cymru ar werth’
• Deddf Iaith 1993

Y ganrif newydd

• 2011 – Mesur y Gymraeg – statws swyddogol i’r Gymraeg am y tro cyntaf
• Sefydlu swydd Comisiynydd y Gymraeg yn lle Bwrdd yr Iaith i osod Safonau cyfreithiol ar gyrff cyhoeddus
• 2011 – protestiadau yn erbyn torri cyllid S4C
• 2011 sefydlu'r Coleg Cymraeg Cenedlaethol yn dilyn pwysau gan Gymdeithas yr Iaith a myfyrwyr Prifysgol Aberystwyth a Phrifysgol Bangor
• Cyfrifiad 2011 yn dangos cwymp yn nifer y siaradwyr Cymraeg. Cymdeithas yr Iaith yn rhoi pwysau ar y Llywodraeth i sicrhau miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050.
• Ar ôl etholiad 2016, y Llywodraeth yn cyhoeddi targed cenedlaethol o filiwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050.

Nodau Cymdeithas yr Iaith heddiw

• Deddf Addysg Gymraeg i Bawb 
• Datganoli grym dros ddarlledu i Gymru
• Deddf Eiddo
• Ehangu Safonau’r Gymraeg