Hawliau i'r Gymraeg

Bil Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) - ymateb

 

Bil Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru)

Ymateb Cymdeithas yr Iaith

1. Cyflwyniad

1.1. Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn fudiad sy'n ymgyrchu'n ddi-drais dros y Gymraeg a holl gymunedau Cymru.

1.2. O edrych ar y Bil, mae tri mater sy’n effeithio ar y Gymraeg mae Comisiynydd y Gymraeg wedi tynnu sylw atynt, ond nid yw’n ymddangos eu bod yn cael eu hadlewyrchu yn y Bil arfaethedig.

Llwgrwobrwyo'r Comisiynydd i wanhau hawliau iaith - Cerdyn Nadolig

Derbyniodd Comisiynydd y Gymraeg gerdyn Nadolig dychanol oddi wrth ymgyrchwyr heddiw sy’n honni bod Llywodraeth Cymru wedi ei lwgrwobrwyo i wanhau hawliau iaith.

Mae’r Comisiynydd, a ddechreuodd ei swydd ym mis Ebrill eleni, wedi bod yn ymchwilio i lai na 40% o’r cwynion a dderbynnir ganddo - hanner lefel ei ragflaenydd. Heb ymchwiliad statudol i gŵyn, nid oes modd i’r Comisiynydd ddefnyddio ei bwerau cyfreithiol i sicrhau bod gwasanaethau Cymraeg cyrff yn gwella.

Pryder am yrru claf Cymraeg o Gymru i ysbyty yn Lloegr

Mae siaradwr Cymraeg 82 mlwydd oed o Ynys Môn sy'n dioddef o dementia yn wynebu cael ei symud i ysbyty yn Stafford er nad oes gwasanaeth Cymraeg yno. 

Rali dros enw uniaith Gymraeg i’r Senedd

Cynhaliodd ymgyrchwyr  rali ym Mae Caerdydd dros y penwythnos o blaid enw uniaith Gymraeg i’r Senedd, cyn pleidlais ar y mater yr wythnos nesaf. 

Arbenigwr Cyfreithiol: 'nid oes rhwystr cyfreithiol' i enw uniaith Gymraeg i'r Senedd

Mae cyn-Brif Cynghorydd Cyfreithiol y Cynulliad wedi dweud nad oes unrhyw rwystr cyfreithiol i roi enw uniaith Gymraeg ar y sefydliad.

Mae'r farn yn dod wedi i Lywodraeth Cymru godi amheuon am gyfreithlondeb gosod yr enw 'Senedd' neu 'Senedd Cymru' yn Gymraeg yn unig. Cynhelir pleidlais derfynol ar ail-enwi'r Cynulliad ddydd Mercher nesaf, 13eg Tachwedd.

Cwyn swyddogol am gamymddygiad Comisiynydd y Gymraeg

Annwyl Gomisiynydd,

Tro pedol ‘anghredadwy’ ar ddirwy iaith i Gyngor Wrecsam - galw am adolygiad allanol

Mae galw am adolygiad allanol ar ôl i Gomisiynydd y Gymraeg gefnu ar addewid i ddirwyo adran gyllid Cyngor Wrecsam wedi i’r awdurdod dorri’r gyfraith drwy beidio darparu dogfennau trethi yn Gymraeg am y bumed flwyddyn ers cael gwybod am fethiannau. 

Yr Hawl i Siarad Cymraeg - Stondin Stryd Pwllheli

26/10/2019 - 11:30

11:30yb, dydd Sadwrn, 26ain Hydref

Y Stryd Fawr, Pwllheli

Gofyn am ymddiheuriad gan y Prif Weinidog ar enw’r Senedd

Mae ymgyrchwyr wedi gofyn am ymddiheuriad gan y Prif Weinidog Mark Drakeford am ddweud ‘celwedd’ mewn llythyr atyn nhw am ei safbwynt ar enw’r Senedd.