Ein Hawl i brotestio

Cydsyniad gwybodus i weithredu

Mae newidiadau i Ddeddf yr Heddlu, Troseddu, Dedfrydu a’r Llysoedd (Police, Crime, Sentencing and Courts Act) yn golygu y bydd canlyniadau newydd i droseddau.

Fydd dulliau Cymdeithas yr Iaith ddim yn newid, fyddwn ni ddim yn peidio torri’r gyfraith - ond mae’n bwysig ein bod ni i gyd yn gwybod canlyniadau posibl ein gweithredoedd

Fel mudiad rydyn ni’n derbyn cyfrifoldeb am a chanlyniadau ein gweithredoedd

Cymryd cyfrifoldeb am weithredoedd

Yn wahanol i rai mudiadau protestio eraill rydyn ni’n cymryd cyfrifoldeb am ein gweithredoedd.

Dydyn ni ddim yn

  • talu dirwyon.
  • pledio’n euog nac yn ddi-euog mewn llys - rydyn ni’n gwrthod pleidio.
  • cael ein cynrychioli gan gyfreithwyr.

Troseddau Posibl a Chanlyniadau

Gwrthod talu bil neu ddirwy
  • Os ydych chi’n gwrthod talu bil neu ddirwy barcio gan gwmi preifat byddan nhw yn aml yn trosglwyddo’r ddyled i gwmni casglu dyledion.
  • Does dim grym cyfreithiol gan gwmni dyledion.
  • Gall swyddog o gwmni dyledion alw yn eich cartref ond dim ond i ofyn i chi dalu rhywbeth tuag at y ddyled - does dim hawl gyda nhw i fynd â’ch eiddo a does dim rhaid i chi eu talu.
  • Mae rhai cwmniau yn cyflogi bwmbeili i adfer y ddyled

Bwmbeili neu Gwmni Adfer Dyledion

  • Mae disgwyl i fwmbeili roi rhybudd o saith diwrnod neu fwy i chi cyn iddyn nhw alw gyda chi gyntaf.
     
  • Does dim rhaid i chi ateb y drws na gadael bwmbeili i mewn.
     
  • Fel dewis olaf gall bwmbeili orfodi eu ffordd i mewn i'ch cartref i adfer dirwy droseddol
  • Fe arall, all bwmbeili ddim:
    - gwthio'i ffordd i mewn i'ch cartref
    - fynnu mynediad rhwng 9pm a 6am
     
  • Rhaid i fwmbeili ddod i mewn trwy ddrws
     
  • Gall bwmbeili fynd â nwyddau sy'n cael eu hystyried yn foethau, fel set deledu
  • Allan nhw ddim cymryd
    - pethau hanfodol fel dillad, ffwrn/popty neu oergell
    - offer a chyfarpar gwaith sydd gyda'i gilydd yn werth llai na £1,350
    - eiddo rhywun arall, ond bydd yn rhaid i chi brofi nad yw nwyddau rhywun arall yn perthyn i chi
Difrod Troseddol - “Difrod bwriadol neu fyrbwyll” i eiddo heb esgus cyfreithlon.
 

Nid oes rhaid i’r difrod fod yn barhaol – mae pobl wedi’u cyhuddo o’r drosedd hon ar ôl defnyddio sialc ar gerrig palmant.
Mae’n cynnwys ymyrryd ag eiddo mewn modd sy’n achosi colled ariannol e.e. trwy gynnau larwm tân.

Cosb

  • Os yw’r difrod yn llai na gwerth £5000  bydd yn mynd at lys yr ynadon
  • Os yw gwerth y difrod yn uwch na £5000 gall fynd i lys ynadon  neu i lys y goron
Y bwriad o achosi Difrod Troseddol

Mae gweithredwyr a stopiwyd ar eu ffordd i weithred gyda thorrwr bolltau wedi'u cyhuddo o fod ag eitemau gyda'r bwriad o achosi Difrod Troseddol.
Yr enghraifft mwyaf chwerthinllyd oedd rhwyun yn cael eu harestio am fod â sharpie ganddyn nhw!

 
Tarfu ar heddwch / Creu Sŵn - ymddwyn yn afreolus
  • Mae amodau adran 12 ar gyfer gorymdeithiau, adran 14 ar gyfer protestiadau statig eisoes yn rhoi pwerau disgresiwn enfawr i uwch-swyddogion yr heddlu.
    Maen nhw'n cael eu defnyddio’n fympwyol ac yn aml yn anghyfreithlon.
     
  • Gall yr heddlu osod amodau sŵn ar brotestiadau neu orymdeithiau, os oes tebygrwydd y gallai “gael effaith ar bobl yng nghyffiniau’r orymdaith os… y gallai achosi … i bobl ddioddef anesmwythder, braw neu drallod difrifol”.
Atal priffyrdd  - Rhwystro'r y briffordd yn fwriadol, heb awdurdod nac esgus cyfreithlon
 
  • Mae 'priffordd' yn cynnwys ffyrdd, palmentydd, ymylon glaswelltog ac eiddo preifat sy'n cael ei ddefnyddio fel llwybr cyhoeddus.
  • Mae'r drosedd bellach yn berthnasol hyd yn oed os oedd y briffordd eisoes wedi'i rhwystro gan eraill neu'r heddlu.
Cosb
  • Mae Deddf yr Heddlu, Troseddau, Dedfrydu a Llysoedd wedi diwygio adran 137 o Ddeddf Priffyrdd 1980 er mwyn cynyddu’r gosb uchaf i hyd at chwe mis o garchar.

Dogfennau