Eich Hawliau Newydd i'r Gymraeg

Eich Hawliau Newydd i’r Gymraeg

1. Hawl i ohebu a chyfathrebu â chyrff yn Gymraeg

2. Hawl i wasanaeth ffôn Cymraeg

3. Hawl i gyfarfodydd personol yn Gymraeg, gan gynnwys cyfarfodydd sy’n ymwneud â lles personol

4. Hawl i gyfrannu at gyfarfodydd cyhoeddus yn Gymraeg

5. Hawl i weld a chlywed gwybodaeth gyhoeddus yn Gymraeg, gan gynnwys arwyddion, hysbysebion, ffurflenni a systemau annerch cyhoeddus

6. Hawl i wasanaethau ar-lein a rhyngweithiol yn Gymraeg, gan gynnwys ar wefannau, apiau, ar gyfryngau cymdeithasol ac ar beiriannau hunan-wasanaeth

7. Hawl i wasanaethau wyneb yn wyneb yn Gymraeg, gan gynnwys mewn derbynfeydd a lleoliadau gwasanaeth eraill

8. Hawl i gyrsiau addysg yn Gymraeg, megis gwersi nofio

Hawliau Gweithwyr i’r Gymraeg

1. Hawl i ddysgu Cymraeg a gloywi iaith yn y gwaith

2. Hawl i wasanaethau adnoddau dynol yn Gymraeg

3. Hawl i weithio ar gyfrifiadur yn Gymraeg

4. Hawl i geisio am swydd yn Gymraeg

5. Hawl i arwyddion a negeseuon Cymraeg yn y gwaith

#fyhawl #hawliau

01970624501

Hawliau Penodol

Gallwch weld eich hawliau wrth ymwneud â chyrff penodol drwy glicio yma.

Rheoliadau Safonau'r Gymraeg

Mae'ch hawliau wrth ymwneud â chynghorau sir, parciau cenedlaethol a Llywodraeth Cymru i'w gweld yn Safonau'r Gymraeg ar wefan y Cynulliad yma.

Yma ceir ail set y Safonau a gyflwynwyd i'r Senedd ym mis Chwefror 2016, gan gynnwys yr Ardd Fotaneg.

Pasiwyd hawliau newydd eraill i'r Gymraeg yn y Cynulliad ym mis Mawrth 2016 ym maes heddlu, cyfiawnder a sectorau eraill sydd i'w gweld yma ac yma.

Pasiwyd hawliau newydd ym maes addysg uwch ac addysg bellach ar 31ain Ionawr 2017 sydd i'w weld yma

Pasiwyd hawliau ym maes iechyd ym mis Mawrth 2018 - gallwch chi eu darllen yma. Mae'r dyletswyddau ar ddarparwyr gofal iechyd sylfaenol a ddaeth i rym ddiwedd mis Mai 2019 i'w gweld yma.

Disgwylir i hawliau eraill gael eu creu dros y misoedd nesaf ym meysydd fel dŵr, trenau a bysiau, ynni a thelathrebu.

Sut ydw i'n cwyno am ddiffyg gwanasaeth Cymraeg?

Mae'n syml!

Comisiynydd y Gymraeg sy'n gyfrifol am orfodi'r Safonau.

Mae modd gwneud cwyn uniongyrchol ac yn syth i Gomisiynydd y Gymraeg unwaith eich bod yn ymwybodol bod corff yn torri Safonau'r Gymraeg eich hawliau iaith.

Gallwch chi gwyno i'r Comisiynydd drwy:

E-bost: post@comisiynyddygymraeg.cymru

Twitter: @comygymraeg

Ffôn: 0845 6033 221

Hawliau i Wersi Nofio Cymraeg

Defnyddiwch eich hawl newydd i wersi nofio Cymraeg!

Ar ddechrau 2015, pasiodd y Cynulliad hawliau newydd i'r Gymraeg (rheoliadau sy'n cael eu galw Safonau'r Gymraeg). Mae dros 100 o hawliau i'r Gymraeg yn y rheoliadau – o'r hawl i ohebiaeth Gymraeg, peiriannau hunanwasanaeth Cymraeg, dysgu'r Gymraeg yn y gweithle i gyrsiau yn Gymraeg.
Un o'r hawliau newydd hynny i'r Gymraeg ydy'r hawl i gyrsiau addysg yn Gymraeg, sy'n cynnwys gwersi nofio:

"Os byddwch yn cynnig cwrs* addysg sy’n agored i’r cyhoedd, rhaid ichi ei gynnig yn Gymraeg."** (Safon 84, Rheoliadau Safonau’r Gymraeg (Rhif 1) 2015)

Ers 30ain Mawrth 2016, mae pob un cyngor wedi gorfod gweithredu'r hawl hon**.
Gallwch chi weld popeth mae'ch cyngor lleol yn gorfod darparu o ran hawliau i'r Gymraeg drwy fynd yma

Sut alla i gysylltu â'm cyngor lleol i drefnu gwersi nofio Cymraeg?

Ffoniwch eich cyngor ar y rhif ffôn isod:

Cyngor	Cyswllt
Ceredigion	01545 570881
Caerfyrddin	01267 234567 / galw@sirgar.gov.uk
Sir Benfro	01437 764551
Gwynedd	01766 771000
Blaenau Gwent	01495 311556 / info@blaenau-gwent.gov.uk
Pen-y-bont ar Ogwr	01656 643643 / talktous@bridgend.gov.uk
Caerffili	01443 815588
Caerdydd	029 2087 2088 / activesales@caerdydd.gov.uk
Castell Nedd Port Talbot	01639 686868 / info@celticleisure.org
Conwy	01492 574000 / gwybodaeth@conwy.gov.uk
Dinbych	01824 706100
Fflint	01352 752121
Ynys Môn	01248 750057
Merthyr Tudful	01685 725000
Powys	01597 827484 / cwsmer@powys.gov.uk
Sir Fynwy	01633 644544
Casnewydd	01633 656656
Rhondda	01443 525005
Abertawe	01792 636000
Torfaen	01495 762200
Bro Morgannwg	01446 700111
Wrecsam	01978 292000

Beth ddylwn i ei ddweud wrth swyddog y cyngor?

Dyma'r hyn y gallwch chi ddweud wrth y cyngor:

"S'mae,

Dwi eisiau manylion am eich gwersi nofio. Pa wersi nofio ydych chi'n rhedeg ar ddydd Mercher 30ain Mawrth (neu ddyddiad arall wedi 30ain Mawrth)?

Dwi'n deall bydd gen i'r hawl i wersi nofio yn Gymraeg o ddydd Mercher, 30ain Mawrth ymlaen

Dwi eisiau'r wers fod yn Gymraeg, rwy'n edrych ymlaen at fynd.

Diolch am eich amser."

Beth oedd yr ymateb? Gadewch i ni wybod!

Wedi i chi gysylltu â'ch Cyngor Sir, mae croeso i chi daro nodyn at post@cymdeithas.cymru neu alw 01970 624501 i adael i ni wybod pa ymateb gaethoch chi. Gallech hefyd gysylltu ag ein Grŵp Hawl i'r Gymraeg ar twitter: https://twitter.com/grwphawl

Dwi ddim yn deall hyn – beth ydw i fod i wneud?

Mae croeso i ffonio swyddogion lleol Cymdeithas yr Iaith ar un o'r rhifau ffôn:

http://cymdeithas.cymru/cyswllt

*Ystyr 'cwrs' yn y rheoliadau yw: "At ddibenion safonau 84, 85 a 86 (cyrsiau), ystyr ―cwrs addysg yw unrhyw seminar, hyfforddiant, gweithdy neu ddarpariaeth debyg sy'n cael ei ddarparu neu ei darparu ar gyfer addysgu neu wella sgiliau aelodau o’r cyhoedd..."

**Mae amod ar yr hawl yn y rhan fwyaf o siroedd sy'n golygu nad oes rhaid cynnig y cwrs os oes asesiad wedi ei gynnal gan y cyngor sy'n dangos nad oes galw am y cwrs yn Gymraeg. Does dim amod o'r fath ym Mhowys na Gwynedd, felly mae rhaid iddyn nhw gynnig gwersi yn Gymraeg bob tro. Mae Cyngor Nedd Port Talbot wedi cyflwyno her gyfreithiol i'r Safon yma, felly ni fydd yr hawl yn weithredol nes fod yr apêl wedi cael ei dyfarnu.

Cymdeithas yr Iaith Gymraeg