Mae Cymdeithas yr Iaith yn cydnabod na ellid cynnal yr holl rwydwaith o ysgolion pentrefol fel y mae. Mae pwysau o bob cyfeiriad ar yr ysgolion ac nid ydym yn dymuno gweld dirywiad. Mynnwn fod llawer o ysgolion pentrefol sy’n hollol hyfyw fel y maent, ond ni ellir cynnal y statws quo mewn llawer o’r ysgolion pentrefol eraill. Cytunwn yn llwyr fod yn rhaid rhesymoli – y ddadl yw rhwng rhesymoli negyddol trwy’r broses di-ddychymyg o gau ysgolion NEU resymoli cadarnhaol trwy osod strwythurau newydd gan gydweithio gyda rhieni, llywodraethwyr a chymunedau lleol.

Yn dilyn ein papur ymateb gwreiddiol i strategaeth ddrafft y Cyngor Sir, yr ydym yn awr yn cynnig y papur atodol hwn yn dilyn y diwygio sylweddol a fu ar gynllun y Cyngor o flaen eu cyfarfod ar 13.12.07. Yr ydym yn dal o’r farn (gweler ein hymateb gwreiddiol) fod y Cyngor wedi cyhoeddi ymchwil llawer mwy helaeth nag a wnaed mewn siroedd eraill ac wedi gwneud ymdrechion sylweddol (ond ffaeledig yn ein tyb ni) o ran ymgynghori...

Rydym bellach wedi profi dros ddeng mlynedd o lywodraeth ddatganoledig yng Nghymru, ac wedi profi llywodraethau yn cynnwys y blaid Lafur, y Democratiaid Rhyddfrydol a Phlaid Cymru. Nodweddwyd y deng mlynedd diwethaf gan amrywiaeth o bolisïau ar yr iaith Gymraeg. Pwrpas cyntaf y pamffledyn hwn yw dadlau na fu yr un o’r polisïau yma, o Iaith Pawb hyd at y sefyllfa bresennol gyda chlymblaid Cymru’n Un, o ddifrif ynglŷn a sicrhau dyfodol yr iaith Gymraeg, un ai oherwydd diffyg ewyllys neu ddiffyg ymarferol.

Cyflwyniad o'n dadleuon dros S4C:
amlinelliad bras o araith Menna Machreth