Mae rhai o fusnesau Aberystwyth wedi datgan eu cefnogaeth i ddeiseb gan Gymdeithas yr Iaith yng Ngheredigion sydd yn galw ar y Cyngor Sir i ddarparu mwy o wasanaethau Cymraeg yn y Sir a sicrhau tai a swyddi i bobl leol.

Wedi arwyddo'r ddeiseb a datgan eu cefnogaeth i alwadau Cymdeithas yr Iaith mae perchnogion Siop y Pethe, Siop Inc, Teithiau Cambria ac Y Llew Du yn Aberystwyth.

Daeth 500 ynghyd heddiw (Dydd Sadwrn, 2 Chwefror) er mwyn ail-greu protest gyntaf Cymdeithas yr Iaith a mynnu byw yn Gymraeg 50 mlynedd i’r diwrnod ers gwrthdystiad cyntaf y mudiad iaith.

Fe wnaeth Robin Farrar, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith arwain protestwyr i eistedd ar y bont fel yn y gwrthdystiad gwreiddiol gan ddweud:

Bydd cynrychiolwyr o gymunedau Cymraeg yn ymgynnull yn Aberystwyth dydd Sadwrn (Ionawr 12) i drafod ffyrdd i gynnal ac adfywio’r iaith yn eu hardaloedd lleol. Cynhelir cyfarfod cenedlaethol cyntaf mudiad iaith newydd yn Y Morlan, Aberystwyth.

Fe ddaeth ymgyrchwyr iaith o ar draws y byd at ei gilydd yn Aberystwyth heddiw fel rhan o ddathliadau hanner can mlwyddiant Cymdeithas yr Iaith Gymraeg.

Fe wnaeth siaradwyr o Golombia, Gwlad y Basg, Twrci a Chatalonia yn ogystal â Chymru drin a thrafod ymgyrchoedd iaith mewn cynhadledd arbennig a gynhelir ar yr un penwythnos â chyfarfod cyffredinol y Gymdeithas. Ymysg y siaradwyr yr oedd Dr Sian Edwards o Brifysgol Abertawe, yr awdur ac ymgyrchydd Ned Thomas, Bejan Matur awdur Gwrdaidd o Dwrci, Paul Bilbao Sarria o Wlad y Basg a Maria Areny o Gatalonia.