Mewn cyfarfod â Gweinidog y Gymraeg heddiw (dydd Mercher, 17eg Ionawr) bydd mudiad iaith yn argymell sefydlu corff newydd i hyrwyddo’r Gymraeg heb fod angen deddfu, mewn ymdrech i atal y Llywodraeth rhag gwanhau hawliau i’r iaith.
Mae'r actor Rhys Ifans a'r academydd Yr Athro Richard Wyn Jones ymysg dros bedwar deg o Gymry adnabyddus sydd wedi llofnodi llythyr agored at Brif Weinidog Prydain yn galw arni ddatganoli pwerau dros ddarlledu i Gymru.
Mae Cymdeithas yr Iaith wedi croesawu'r newyddion heddiw y bydd argymhelliad gerbron cyfarfod llawn Cyngor Sir Caerfyrddin yr wythnos nesaf i gychwyn yn syth y gwaith o lunio Cynllun Datblygu Lleol newydd ar gyfer y ddegawd nesaf.
Mae mudiad iaith wedi cyhuddo'r BBC o symud ymlaen gyda'i ymdrechion i draflyncu S4C yn dilyn dogfennau a ddatgelwyd drwy gais rhyddid gwybodaeth.
Mae'r dogfennau yn dangos y bydd y BBC yn rheoli technoleg S4C yn ei swyddfeydd yng Nghaerfyrddin a Chaernarfon yn ogystal â throsglwyddo signal y sianel o'i swyddfa yng Nghaerdydd.
Wrth ymateb i’r newyddion fod Cyngor Môn wedi cadarnhau ei fwriad i symud i weinyddu’n Gymraeg mae aelodau o Gymdeithas yr Iaith yn Sir Gaerfyrddin a Cheredigion wedi galw ar y cynghorau yno i ddilyn yr esiampl.
Dywedodd David Williams, ar ran Cymdeithas yr Iaith yn Sir Gaerfyrddin:
Mae mudiad iaith wedi llongyfarch cynghorwyr Ynys Môn ar bleidleisio o blaid symud yr awdurdod lleol at weinyddu'n fewnol drwy'r Gymraeg yn unig.
Meddai Menna Machreth o ranbarth leol Cymdeithas yr Iaith: