Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi na fydd yn parhau â chynlluniau i sefydlu Corff Cynghori ar Ddarlledu a Chyfathrebu i Gymru, yn groes i addewid.
Mewn datganiad ym mis Mawrth 2024, fe wnaeth Dawn Bowden, y Gweinidog Diwylliant ar y pryd, gyhoeddi bwriad i sefydlu corff fyddai, ymhlith pethau eraill, yn “archwilio cynlluniau ar gyfer fframwaith darlledu a chyfathrebu amgen pe bai darlledu yn cael ei ddatganoli a bydd yn parhau i adolygu'r achos dros sefydlu Awdurdod Darlledu a Chyfathrebu i Gymru yn y dyfodol.”

Mae Cyngor Gwynedd wedi pleidleisio dros gynnig yn galw am ddatganoli grymoedd dros ddarlledu i Gymru yn eu cyfarfod llawn ddydd Iau, 6 Mawrth.

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi croesawu pasio’r cynnig sy’n galw ar Lywodraeth Cymru a Llywodraeth Prydain i nodi’r penderfyniad a gweithio tuag at drosglwyddo cyfrifoldeb dros ddarlledu o Lundain i Gaerdydd cyn gynted a phosib.

Dywedodd Mirain Owen ar ran Grŵp Dyfodol Digidol Cymdeithas yr Iaith:

Rydyn ni wedi galw ar swyddogion cwmni radio masnachol Global Radio i wrthdroi ei benderfyniad i ddiddymu darpariaeth Gymraeg Capital North Wales, ac wedi gofyn i’r awdurdod rheoleiddio ar gyfer telethrebu, Ofcom, am ei ran yn y penderfyniad.

Mae’n debyg i Global wneud y penderfyniad yn sgil cyflwyno Deddf Cyfryngau newydd gan Senedd San Steffan y llynedd, wnaeth ddiddymu unrhyw reoliadau ar gynnwys a fformatio gorsafoedd radio masnachol.
Mae hyn yn cadarnhau’r angen i ddatganoli grymoedd dros ddarlledu o San Steffan i Gymru.

Bydd arbenigwyr ym maes darlledu yn dod ynghyd yng Nghaernarfon ddiwedd y mis i drafod Corff Cyfathrebu newydd Cymru.

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi croesawu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i sefydlu Corff Cynghori ar Ddarlledu a Chyfathrebu i Gymru, gan ei ddisgrifio fel “cam hanesyddol” tuag at ddatganoli grymoedd darlledu i Senedd Cymru.

Dywedodd Mirain Owen, Is-gadeirydd Grŵp Digidol Cymdeithas yr Iaith:

Mae’r Prif Weinidog, Mark Drakeford, wedi cwrdd â Chyfarwyddwr y BBC yng Nghymru, Rhuanedd Richards, i glywed ei barn am argymhellion panel o arbenigwyr ar ddatganoli pwerau darlledu i Gymru, yn ôl dogfen sydd wedi ei rhyddhau trwy gais rhyddid gwybodaeth.