Darlith a draddodwyd yn fyw ar y we gan aelodau Cymdeithas yr Iaith yn y Gell, Blaenau Ffestiniog ar Ionawr 15fed 2011, bron i hanner can mlynedd ar ôl darlledu darlith 'Tynged yr Iaith' gan Saunders Lewis ar y radio. Y nod oedd rhannu gweledigaeth Cymdeithas yr Iaith ar sut i sicrhau Cymunedau Cymraeg Cynaliadwy.

Amlinelliad bras o araith Menna Machreth

Deg mlynedd ar hugain yn ôl, llwyddodd cannoedd o bobl, os nad miloedd, i ennill ymgyrch er mwyn i ni allu gweld a chlywed y Gymraeg ar y teledu. Fe wnaeth llawer ohonyn nhw aberthu llawer; achosion llys, carchar (buodd un dyn yn y carchar am dair mlynedd.) A'r cyfan er mwyn cael sianel Gymraeg annibynnol. Y cyfan er mwyn i wylwyr Cymru allu gael gweld eu hunain yn cael eu cynrychioli ar y cyfryngau. Ac yn y diwedd, fe drechon nhw'r Llywodraeth Doriaidd.