Dyw defnydd y Gymraeg yn y Cynulliad heb gynyddu ers dechrau datganoli yn ôl ymchwil Cymdeithas yr Iaith Gymraeg a gafodd ei ryddhau heddiw (Dydd Iau, Ebrill 3ydd).

Daeth tua 150 o bobl i Hwlffordd ddoe (Sadwrn 9fed) i alw ar y Cyngor i gymryd y Gymraeg 'o ddifrif' yn y rali gyntaf i Gymdeithas yr Iaith ei gynnal yn Sir Benfro ers rhai blynyddoedd.

Mae aelodau a chefnogwyr y Gymdeithas wedi bod yn galw ar y Cyngor Sir ers rhai misoedd i ddatgan mai Cymraeg yw iaith y Cyngor Sir ac wrthi yn llunio cyfres o alwadau penodol y gall y cyngor ddechrau gweithredu arnyn nhw yn syth er mwyn gwireddu hyn.

Mae chwech aelod o Senedd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi gadael swyddfeydd Llywodraeth Cymru yng Nghyffordd Llandudno, chwe awr wedi iddynt gau’r fynedfa mewn protest dros y diffyg ymateb i ganlyniadau argyfyngus y Cyfrifiad.

Wrth ddod â’r brotest i ben am hanner dydd heddiw, dywedodd Robin Farrar, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg:

Heddiw (dydd Llun 3ydd o Chwefror) mae aelodau a chefnogwyr Cymdeithas yr Iaith wedi cwrdd gyda'r Cyng. Huw George i gyflwyno llythyr at sylw prif swyddogion Cyngor Penfro yn galw arnynt i gydnabod y Gymraeg. Daw hyn wedi i hysbyseb swydd am weithiwr cymdeithasol i bobl ifanc gyda'r Cyngor ymddangos yn uniaith Saesneg a gyda sylwadau 'sarhaus' tuag at y Gymraeg.

Meddai Meurig Jones, un o'r ymgyrchwyr:

Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi gofyn i Gomisiynydd y Gymraeg roi eglurder ynghlych pryd bydd safonau iaith yn cael eu gosod ar gwmnïau ffôn a thelathrebu.