Yn sgil y ffaith bod Cyngor Sir Penfro yn bwriadu herio rhai o'r Safonau Iaith mae Cymdeithas yr Iaith wedi tynnu sylw at y ffaith bod dwy ysgol Gymraeg newydd i gael eu hagor, ac yn holi pa esiampl mae'r Cyngor ei hun yn ei osod.

Mae Comisynydd y Gymraeg wedi gosod disgwylidau ar bob awdurdod lleol i gydymffurfio â Safonau.

Dywedodd Bethan Williams, swyddog maes Dyfed Cymdeithas yr Iaith

Wrth ymateb i ddiweddariad i Gynllun Gweithredu Strategaeth Iaith Cyngor Sir Gaerfyrddin fe wnaeth cyfarfod Tynged yr Iaith Sir Gâr ofyn pryd fydd amserlen yn ei lle i alluogi'r cyngor i weithio'n Gymraeg.

Meddai Sioned Elin, Cadeirydd rhanbarth Caerfyrddin Cymdeithas yr Iaith:

Cyn cyfarfod agored i drafod y Gymraeg yn Sir Gaerfyrddin mae nifer o gyn-Gadeiryddion Cyngor Sir Gaerfyrddin wedi galw ar yr awdurdod i weithredu er budd y Gymraeg .

Wrth ymateb i benderfyniad Bwrdd Gweithredol Cyngor Sir Gaerfyrddin i beidio blaenoriaethu Gwasanaethau Dysgu Caerfyrddin dywedodd Sioned Elin, Cadeirydd rhanbarth Caerfyrddin Cymdeithas yr Iaith:
“Rydyn ni'n deall bod llai o arian yn cael ei roi i'r cyngor ar gyfer gwasanaethau addysg oedolion ond mae'r cyngor wedi bod wrthi'n edrych ar y gyllideb yn ddiweddar ac yn bwriadu cwtogi ar wasanaethau eraill hefyd. Beth fydd yma ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol - pwy fydd eisiau byw yma, a phwy fydd yn gallu byw yma?”

Yn dilyn cyfarfod rhwng Cymdeithas yr Iaith a Gardd Fotaneg Genedlaethol Cymru ddoe, mae'r mudiad iaith wedi croesawu ymrwymiad yr Ardd na fyddant yn codi arwyddion uniaith Saesneg eto, ac y byddant yn lansio gwefan gwbl ddwyieithog. Ond yn ôl yr ymgyrchwyr, mae angen i'r Ardd fynd ymhellach wrth recriwtio a hyfforddi gweithwyr.