Mae ymgyrchwyr iaith wedi ymateb i benodiad Huw Francis, cyfarwyddwr newydd i Ardd Fotaneg Genedlaethol, nad yw eto yn rhugl yn y Gymraeg, gan ofyn erbyn pryd y bydd yn gweithio drwy'r Gymraeg. 

Dywedodd Manon Elin, cadeirydd grŵp hawl Cymdeithas yr Iaith Gymraeg:

Mewn cyfarfod cyngor arbennig heddiw (dydd Iau 21ain o Ebrill) penderfynodd cyfarfod llawn Cyngor Sir Benfro ar safle ar gyfer ysgol Gymraeg 3-16 yn Hwlffordd.

Dywedodd Bethan Williams, swyddog maes Dyfed Cymdeithas yr Iaith

Yn dilyn penderfyniad Cyngor Sir Benfro i osod treth cyngor o 50% ar dai gwag ac ail gartrefu, i sefydlu gweithgor i adolygu effaith y penderfyniad a bod yr arian ychwanegol yn mynd at gronfa dai fforddiadwy a gwasanaethau lleol dywedodd Tamsin Davies, cadeirydd grŵp cymunedau cynaliadwy  o Gymdeithas yr Iaith:

Wrth groesawu penderfyniad Pwyllgor Craffu Addysg a Phlant Cyngor Sir Gaerfyrddin heddiw i roi mwy o amser i ysgol Bancffosfelen a Llanedi baratoi cynllun i sicrhau dyfodol eu hysgol mae'r Gymdeithas wedi galw am i hyn fod yn ddechrau newydd i'r Cyngor yn hytrach na bod yn fesur dros dro.

Dywedodd Ffred Ffransis:

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw ar bwyllgor o Gyngor Sir Caerfyrddin i gyfarwyddo swyddogion y Cyngor i “weithio mewn partneriaeth gyda llywodraethwyr ysgol leol i ddatblygu model newydd a allai greu gobaith i gymunedau eraill.”

Mae llywodraethwyr a’r gymuned leol ym Mancffosfelen wedi brwydro i gadw eu hysgol ers 12 mlynedd ers i’r Cyngor Sir roi’r ysgol ar restr o ddwsinau o ysgolion yr hoffent eu cau. Ddydd Mercher nesaf, bydd Pwyllgor Craffu Addysg a Phlant y Cyngor yn trafod dyfodol yr ysgol.

Mewn llythyr agored at arweinydd Cyngor Sir Caerfyrddin (Cyng Emlyn Dole) ac at gadeirydd (Cyng Mair Stephens) ac is-gadeirydd (Cyng Cefin Campbell) y Panel Ymgynghorol ar y Gymraeg, mae Cymdeithas yr Iaith wedi holi a fydd polisi iaith newydd gan y Cyngor Sir erbyn diwedd y mis.