Mae Cymdeithas yr Iaith wedi cwyno wrth Gynghorwyr Sir Gâr fod swyddogion i'w gweld yn anwybyddu cyfarwyddyd i ddefnyddio'r 4 mis nesaf i drafod gyda chymunedau lleol ddyfodol eu hysgolion lleol. Penderfynodd Bwrdd Gweithredol Cyngor Sir Caerfyrddin ar Fawrth 1af i estyn cyfnod ymgynghoriad ar gynigion i gau Ysgolion Mynydd-y-Garreg a Blaenau tan ddiwedd tymor yr haf mewn ymateb  i ganllawiau diwygiedig y Gweinidog Addysg am gynnal ymgynghoriadau mewn pandemig.

Mae ymgyrchwyr iaith wedi croesawu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i gyflwyno fframwaith y Gymraeg i gyd-fynd â Bil y Cwricwlwm ond yn galw am wneud y fframwaith hwnnw yn statudol yng Nghyfnod 4 y Bil, sy’n digwydd heddiw (Dydd Mawrth, 9 Mawrth). 

Wrth sylwi ar benderfyniad Bwrdd Gweithredol Cyngor Sir Caerfyrddin i estyn cyfnod ymgynghoriad cyhoeddus ar ddyfodol Ysgol Mynydd-y-Garreg tan ganol Gorffennaf, mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw ar y Cyngor i ddefnyddio'r amser i roi sicrwydd i'r ysgol am ei dyfodol.

Dywed Ffred Ffransis ar ran Rhanbarth Caerfyrddin o'r Gymdeithas:

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi lambastio grŵp o dri Aelod Senedd sydd yn arwain dadl Ddydd Mercher nesaf (3/3/21) ar gefnogi ysgolion pentrefol. Bydd Caroline Jones AS ar ran "Grŵp Annibynnol dros Ddiwygio" (sef cyn-aelodau UKIP a Phlaid Brexit) yn agor y ddadl yn siambr y Senedd.

Mewn ymateb, dywed Ffred Ffransis ar ran Cymdeithas yr Iaith:

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi honni fod rhieni ysgolion pentrefol dan fygythiad yn cael eu trin fel darnau bach mewn gêm wleidyddol gan y pleidiau.

Heddiw, wrth adnewyddu'r caniatâd i Awdurdodau Lleol gynnal ymgynghoriadau yn ystod pandemig tra bo'r ysgolion ar gau, mae'r Gweinidog Addysg wedi ychwanegu'r nodyn canlynol, nad oedd yn y canllawiau gwreiddiol a gyhoeddwyd ar y 7ed Ionawr:

Mae'n cadeirydd cenedlaethol, Mabli Siriol, heddiw wedi ysgrifennu at y Gweinidog Addysg, Kirsty Williams er mwyn galw arni i gryfhau addysg Gymraeg ym mhob cornel o Gymru cyn diwedd y tymor Seneddol.