Caiff canllawiau iaith i gynghorau cymuned eu newid yn dilyn penderfyniad dadleuol yr Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus am bolisi cyngor cymuned yn Sir Ddinbych, mae'r Prif Weinidog wedi dweud wrth ymgyrchwyr iaith.
Trystan Lewis yr ymgeisydd dros Blaid Cymru i etholaeth Aberconwy Sarah Lesiter-Burgess yr ymgeisydd dros y Democratiaid Rhyddfrydol i etholaeth Aberconwy Mary Wimbury yr ymgeisydd rhanbarthol dros y Blaid Lafur
Mae Cyngor Wrecsam yn wynebu galwadau gan ymgyrchwyr iaith i ymddiheuro wedi honiadau eu bod wedi gor-ddweud costau gweithredu dyletswyddau iaith newydd.
Mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw ar y Gweinidog Addysg Huw Lewis i ymyrryd i atal yr hyn a alwant yn "israddio systematig o addysg Gymraeg" gan Gyngor Sir Dinbych.
Yr wythnos hon, penderfynodd cabinet y Cyngor i israddio Ysgol Ardal newydd ar gyfer disgyblion Ysgol Pentrecelyn (ar y cyd gyda Llanfair Dyffryn Clwyd) o fod yn ysgol gategori 1 (cyfrwng Cymraeg) i fod yn gategori 2 (dwy ffrwd Cymraeg a Saesneg). Ond daeth i'r amlwg fod y Cyngor wedi bod yn israddio addysg Gymraeg yn y sir ers blwyddyn bellach.