Mewn llythyr agored i'r wasg heddiw, mae rhai o awduron amlycaf Cymru yn nodi eu pryder am yr hyn fydd yn cael ei gynnig yng Nghynllun Datblygu Lleol siroedd Gwynedd a Môn.

Gobaith y cynllun fydd gweld adeiladu bron i 8,000 o dai yn y ddwy sir yn ystod y degawd nesaf.

Ar gychwyn y flwyddyn newydd, mae aelodau o'r mudiad iaith Cymdeithas yr Iaith
Gymraeg yn rhybuddio y gall 2014 fod yn flwyddyn dyngedfennol i ddyfodol y
Gymraeg yn siroedd Gwynedd a Môn.

Yn ystod y flwyddyn mi fydd Cynghorau Sir Gwynedd a Môn yn penderfynu cymeradwyo
neu beidio eu Cynllun Datblygu Lleol ar y cyd, cynllun sydd am weld adeiladu
bron i 8,000 o dai rhwng y ddwy sir yn ystod y deg mlynedd nesaf.

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi diystyru proses ymgynghori Cyngor Sir Caerfyrddin wrth iddyn nhw edrych ar eu cyllideb, gan ei ddisgrifio yn “amherthnasol ar y gorau ac yn niweidiol i'r Gymraeg a chymunedau Cymraeg.”

Bydd Cymdeithas yr Iaith yn cyhoeddi ei Fesur Cynllunio ei hun fel rhan o’i ymgyrch i chwyldroi’r system cynllunio er mwyn cryfhau’r Gymraeg ar lefel gymunedol - dyna addewid Cadeirydd y mudiad yn ei neges blwyddyn newydd.

Anfonodd y Prif Weinidog Carwyn Jones ddim un ebost yn Gymraeg dros gyfnod ym mis Medi, er iddo lansio ymgyrch yn annog pobl eraill i ebostio pum gwaith y dydd yn yr iaith. 

Dylai fod blaenoriaeth i bobl leol yn y system gynllunio er mwyn cryfhau cymunedau Cymraeg - dyna un o argymhellion papur polisi a gyflwynir gan Gymdeithas yr Iaith mewn cyfarfod gyda’r Gweinidog gyda chyfrifoldeb dros y Bil Cynllunio heddiw.