Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi croesawu’r newyddion bod Llywodraeth Cymru wedi penderfynu gadael i gynghorau sir godi treth uwch ar ail dai.

Mae’r polisi yn un o’r argymhellion ym Maniffesto Byw y mudiad iaith a gyhoeddwyd yn gynharach eleni mewn ymateb i ganlyniadau’r Cyfrifiad.

Daeth tri chant o brotestwyr ynghyd yng Nghaernarfon ddydd Sadwrn er mwyn protestio yn erbyn cynlluniau i adeiladu wyth mil o dai yng Ngwynedd ac Ynys Môn.

Galwodd y brotest, a gafodd ei harwain gan bwyllgor lleol Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, am foratoriwm ar y cynllun datblygu lleol nes fydd gwaith ymchwil wedi ei gwblhau i fesur anghenion tai a gwasanaethau ym mhob cymuned yn y sir. Mae cynghorau Gwynedd ac Ynys Môn yn ymgynghori ar eu cynlluniau datblygu lleol ar hyn o bryd.

Heddiw (14eg Mawrth 2014) mae aelodau o'r mudiad iaith Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi cyflwyno copi o’u “Bil Cynllunio ac Eiddo er budd ein Cymunedau” i'r Gweinidog Tai ac Adfywio, Carl Sargeant yn ei swyddfa etholaeth yng Nghei Cona.

‘Gwrth-droi’r lli yn erbyn y Gymraeg yn ein cymunedau’, dyna ddisgrifiad Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith o fwriad y Mesur Cynllunio mae’r mudiad yn ei lansio yn y Senedd yng Nghaerdydd heddiw.

Bydd Mesur Eiddo a Chynllunio, a ddrafftiwyd gan y grŵp pwyso, yn amlinellu pecyn o newidiadau er mwyn diogelu cymunedau Cymraeg yn ogystal ag ehangu ei defnydd ym mhob rhan o Gymru.

Rydym yn annog pawb sy'n poeni am ddyfodol y Gymraeg a chymunedau Cymru i ymateb i ymgynghoriad cyhoeddus gan Gyngor Sir Ddinbych am gynllun tai dadleuol Bodelwyddan.

Fel rhan o Gynllun Datblygu Lleol Cyngor Sir Ddinbych, mae cwmni Barwood Land am godi 1,715 o dai, gan dreblu maint pentref Bodelwyddan yn erbyn ewyllys y 93% â bleidleisiodd yn ei erbyn mewn refferendwm yn y gymuned.

Rydym wedi ysgrifennu neges ebost gallech ei anfon at Gyngor Sir Ddinbych yma:

Llythyr Agored at y Gweinidog Cynllunio, Carl Sargeant - Bil Cynllunio

Annwyl Carl Sargeant

Cyfeiriwn at eich cyfarfod diweddar gyda swyddogion o Gymdeithas yr Iaith Gymraeg i drafod drafft eich Bil Cynllunio newydd, ac at eich sylwad nad oes unrhyw gynghorydd sir wedi cysylltu â chi i fynegi pryder nad oes modd gwrthwynebu cais cynllunio ar sail effaith ar yr iaith Gymraeg.