Mae Cymdeithas yr Iaith wedi danfon llythyr at swyddogion Cyngor Sir Gaerfyrddin wedi i hysbyseb swydd am Gyfarwyddwr Gwasanaethau Amgylcheddol fethu cyfeirio at y Gymraeg.

Testun y llythyr yn llawn:

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi cyhuddo'r banc NatWest o ddiffyg ymrwymiad at gymunedau Cymraeg yn dilyn penderfyniad, a ddaeth i'r amlwg heddiw, i gau nifer o ganghennau yn Sir Gaerfyrddin a Dyffryn Teifi - yn cynnwys Llandysul, Llanybydder, Cei Newydd a Hendy Gwyn ar Daf. Daeth y wybodaeth at gwsmeriaid mewn cylchlythyr uniaith Saesneg gan Huw Thomas, Prif Swyddog Gweithredol y NatWest yn yr ardal (Wales and the South West), yn annog cwsmeriaid i ddefnyddio'n hytrach gwasanaethau arlein Saesneg neu Swyddfa'r Post.

Mae nifer o gerddorion wedi galw am ddileu targedau tai cenedlaethol er mwyn cryfhau’r Gymraeg ar lefel gymunedol, mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi cyhoeddi heddiw.

Ymysg yr un cerddor ar ddeg sydd wedi datgan awydd i symud i system a fyddai’n gwneud anghenion lleol yn ganolbwynt i’r system gynllunio mae’r diddanwr Dewi Pws Morris, cantores y band Clatshobant Delyth Wyn ac aelodau’r band Edward H Dafis, Cleif Harpwood o Borth Talbot, a Hefin Elis o Gaernarfon.

Mae nifer o fudiadau a Chymry blaenllaw wedi datgan eu cefnogaeth i ymgyrch Cymdeithas yr Iaith Gymraeg dros newidiadau i’r drefn gynllunio er mwyn cryfhau’r Gymraeg ar lefel gymunedol, cyhoeddodd y mudiad iaith heddiw.

Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi croesawu’r newyddion bod Llywodraeth Cymru wedi penderfynu gadael i gynghorau sir godi treth uwch ar ail dai.

Mae’r polisi yn un o’r argymhellion ym Maniffesto Byw y mudiad iaith a gyhoeddwyd yn gynharach eleni mewn ymateb i ganlyniadau’r Cyfrifiad.

Daeth tri chant o brotestwyr ynghyd yng Nghaernarfon ddydd Sadwrn er mwyn protestio yn erbyn cynlluniau i adeiladu wyth mil o dai yng Ngwynedd ac Ynys Môn.

Galwodd y brotest, a gafodd ei harwain gan bwyllgor lleol Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, am foratoriwm ar y cynllun datblygu lleol nes fydd gwaith ymchwil wedi ei gwblhau i fesur anghenion tai a gwasanaethau ym mhob cymuned yn y sir. Mae cynghorau Gwynedd ac Ynys Môn yn ymgynghori ar eu cynlluniau datblygu lleol ar hyn o bryd.