Rydym yn croesawu'r ffaith fod penderfyniad Cabinet Cyngor Sir Gwynedd i gau Ysgol Abersoch wedi cael ei alw i mewn am ystyriaeth gan Bwyllgor Craffu Addysg ac Economi'r Cyngor Sir a fydd yn cyfarfod ddydd Iau nesaf (21 Hydref 2021).

Dywedodd llefarydd ar ran Grŵp Addysg y Gymdeithas:

O flaen eu cyfarfod Ddydd Mawrth nesaf (28/9), mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw ar aelodau Cabinet Cyngor Sir Gwynedd i beidio â chefnu ar y gymuned leol yn Abersoch trwy gau ysgol y pentref.  Mewn llythyr at bob aelod o'r Cabinet, dywed Ffred Ffransis ar ran Grŵp Ymgyrch Addysg Cymdeithas yr Iaith mai'r "ysgol yw ei gobaith at y dyfodol fel sefydliad cwbl Gymraeg ac yn seiliedig ar blant, ac yn ddatganiad fod y Gymraeg yn perthyn i bob dinesydd y dyfodol yn Abersoch, beth bynnag fo eu cefndir."

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi cyhuddo Cyngor Gwynedd o fod yn "ddi-fflach" ac yn "rhagweladwy" yn eu cynnig a fydd gerbron y Cabinet wythnos i heddiw (Dydd Mawrth 15/6) i gau Ysgol Gynradd Abersoch yn dilyn ymgynghoriad yn Ionawr a Chwefror eleni. Os caiff y cynnig ei basio, bydd cyfle i wrthwynebu'n ffurfiol Hysbysiad Statudol i gau'r ysgol ond, os bydd y Cyngor unwaith eto'n peidio â newid ei feddwl, gallai'r ysgol gau ar ddiwedd 2021, gan drosgwlyddo'r plant i Ysgol Sarn Bach.

Bu cynghorwyr Tref Nefyn yn gorymdeithio o Nefyn i Gaernarfon ddydd Sadwrn 26ain o Fedi i godi sylw am yr argyfwng dai. Roedden nhw'n cychwyn o Nefyn ac yn cerdded yr holl ffordd i Gaernarfon, gyda rhai yn ymuno ar hyd y ffordd, ar y cyd â'r ymgyrch 'Nid yw Cymru ar Werth'.

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw ar Gabinet Cyngor Gwynedd (sy'n cwrdd heddiw) i atal y penderfyniad i lansio ymgynghoriad ar addysg ôl-16 yn Arfon. Yn ei le, mae nhw eisiau'r Cyngor i ddechrau paratoi cynlluniau i gyflwyno e-ysgolion ar draws y sir.

Mae Cymdeithas yr Iaith yn siomedig fod Pwyllgor Gwaith Cyngor Ynys Môn wedi penderfynu heddiw cychwyn Ymgynghoriad Statudol ar gynnig negyddol unwaith eto i geisio cyllid ar gyfer addysg yn Llangefni trwy gau ysgolion gwledig. Yr oedd y Gymdeithas wedi galw ar y Pwyllgor Gwaith yn hytrach i ddefnyddio'r cyfnod o chwe wythnos i greu consensws. Mae cytundeb bod angen buddsoddiad yn Llangefni, ond mae hefyd rhoi sicrwydd hefyd i'r ysgolion pentrefol ym Modffordd a Thalwrn.

Mae cynghorwyr Ynys Môn wedi penderfynu drwy bleidlais agos heddiw i fwrw ymlaen gyda chynlluniau i geisio cau ysgolion Bodffordd a Thalwrn.

O flaen tua thri deg o gefnogwyr yr ysgolion, methodd gwelliant i gadw Ysgol Bodffordd ar agor o saith pleidlais i bump mewn cyfarfod o bwyllgor craffu’r cyngor. Yn dilyn y penderfyniad heddiw, bydd Pwyllgor Gwaith y Cyngor yn penderfynu ddydd Llun nesaf a fyddant yn bwrw ymlaen gydag ymgynghoriad ffurfiol ar y cynigion i gau’r ysgolion.

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw ar y Gweinidog Addysg, Kirsty Williams AC, i gamu i mewn yn syth i atal Cyngor Ynys Môn rhag dial ar ddwy ysgol wledig Gymraeg a arbedwyd ganddi lai na blwyddyn yn ôl. 

Lai na blwyddyn ar ôl i Gyngor Ynys Môn orfod tynnu nôl eu cynnig i gau ysgolion Bodffordd a Thalwrn wedi i'r Gweinidog anfon swyddogion i ymchwilio, mae'r Cyngor yn ailgychwyn y broses eto yr wythnos nesaf gydag union yr un cynnig i bob pwrpas.

Mae siaradwr Cymraeg 82 mlwydd oed o Ynys Môn sy'n dioddef o dementia yn wynebu cael ei symud i ysbyty yn Stafford er nad oes gwasanaeth Cymraeg yno.