Mae mudiad iaith wedi collfarnu'r awgrym gan y Gweinidog Lesley Griffiths y bydd hi'n caniatáu adeiladu 366 o dai ym Mangor.   <

Bydd Bryn Fôn, Kizzy Crawford, Geraint Jarman a Tudur Owen ymysg y prif berfformwyr yn ystod wythnos o gigs amgen sy’n cael eu trefnu gan garedigion yr iaith ar Fferm Penrhos, Bodedern yn ystod yr Eisteddfod Genedlaethol Ynys Môn.

[Cliciwch yma i brynu tocynnau]

Mae polisi iaith newydd arfaethedig gan gyngor Ynys Môn yn peryglu defnydd o'r Gymraeg, medd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg cyn i gynghorwyr yr Ynys drafod y mater heddiw (dydd Llun, 25ain Ebrill).

Bydd cynghorwyr Ynys Môn yn trafod mabwysiadu polisi iaith newydd ddydd Llun a fyddai'n golygu rhoi statws swyddogol i'r Saesneg. Mewn llythyr at y cyngor, mae'r mudiad iaith yn rhybuddio bod y polisi yn camddeall ac yn camddehongli'r ddeddfwriaeth iaith ddiweddaraf, Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011. 

Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi croesawu penderfyniad pwyllgor cynllunio i wrthod cais i adeiladu dros dri chant o dai yn ardal Bangor.

Ysgrifennodd y mudiad at bwyllgor cynllunio y cyngor ychydig fisoedd yn ôl gan eu hatgoffa o'u pwerau newydd i wrthod datblygiadau ar sail eu heffaith ar yr iaith.

Dywedodd Bethan Ruth, swyddog maes lleol Cymdeithas yr Iaith Gymraeg:

Ymgasglodd ymgyrchwyr 'Tyfu nid Torri' yng Nghaernarfon mewn protest gweledol er mwyn ymwrthod â'r toriadau arfaethedig gan Gyngor Gwynedd fis Mawrth. Mae eu hymgyrch 'Tyfu nid Torri' yn gobeithio dwyn perswâd ar gynghorwyr Gwynedd i wneud safiad gwleidyddol a gwrthod y cyllid i’r Cyngor ar gyfer y flwyddyn nesaf a fydd yn cael ei chyflwyno ger bron y Cyngor gan y cabinet yng nghyfarfod llawn y Cyngor fis Mawrth.

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi ymateb gyda siomedigaeth i'r newyddion bod dau gyfarwyddwr di-gymraeg wedi eu penodi gan Gartrefi Cymunedol Gwynedd.

Wrth i 'ymgynghoriad' Cyngor Gwynedd ar y cynllun datblygu barhau, bydd ymgyrchwyr yn cynnal cyfarfod cyhoeddus yn Nyffryn Nantlle ddydd Iau yma (19 Mawrth) i ddangos sut mae mynd ati o ddifri i gael barn pobl leol.