Mae tair chwaer ymysg chwech o ferched sydd wedi eu harestio y bore yma ar ol paentio sloganau yn tynnu sylw at yr angen am Ddeddf Iaith newydd ym Mhencadlys Llywodraeth Cynulliad Cymru ym Mharc Cathays Caerdydd.

Mae Bwrdd Gweithredol Cyngor Sir Caerfyrddin wedi trafod heddiw cychwyn amserlen o ymgynghori lleol a allai arwain at gau yn y pendraw hyd at 40 o ysgolion pentrefol Cymraeg.

Bydd cynrychiolaeth o Gymdeithas yr Iaith yn protestio gyda rhiant heddiw, o flaen Ysgol Breifat Howell i ferched yn Ninbych ar ddiwrnod derbyn disgyblion newydd. Byddwn yn tynnu sylw at y ffaith fod ysgolion preifat yng Nghymru’n cael amddifadu’u disgyblion yn gyfangwbl o addysg Gymraeg ac o bob elfen o’r cwricwlwm Cymreig. Nid oes lle i drefn o’r fath yn y Gymru gyfoes.

Mewn dogfen a gaiff ei lansio ar faes yr Eisteddfod heddiw, mae Cymdeithas yr Iaith yn galw am ‘ail chwyldro’ i wneud y sgil i ddefnyddio’r Gymraeg yn hafodol i holl addysg ol-16 yn yr ardaloedd Cymraeg.