Cyflwynwyd galwad “Deddf Eiddo – Dim Llai” Cymdeithas yr Iaith i swyddogion Llywodraeth Cymru heddiw (29 Mai) wedi diwedd digwyddiad dathlu deng mlwyddiant y Siarter Iaith yn stondin y Llywodraeth.

Mae gwaith a llwyddiannau’r Siarter i’w canmol yn ôl y Gymdeithas, ond mae argyfwng tai a dinistr y farchnad agored yn bygwth “tanseilio” y gwaith da hynny, yn hytrach nag adeiladu arno.

Mynychoedd gannoedd rali a gorymdaith Nid yw Cymru ar Werth ym Mlaenau Ffestiniog heddiw (4 Mai) i alw ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno Deddf Eiddo fyddai’n mynd at wraidd yr argyfwng tai, a sicrhau bod tai yn 

Mewn Cyfarfod Arferol ar nos Lun, 11 Mawrth, cytunodd Cyngor Tref Blaenau Ffestiniog yn unfrydol i basio cynnig yn ‘datgan cefnogaeth i alwad Cymdeithas yr Iaith am Ddeddf Eiddo’.

Daw y cyhoeddiad o flaen rali fawr Nid yw Cymru ar Werth yn y dref ar 4 Mai, lle bydd Beth Winter AS, Mabon ap Gwynfor AoS a’r cynghorydd Craig ab Iago ymysg rheiny fydd yn galw ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno ‘Ddeddf Eiddo - Dim Llai’ i fynd i’r afael â’r argyfwng tai a sicrhau bod tai yn cael eu trin fel cartrefi.

Ni fydd gweithredu radical i ddatrys yr argyfwng tai yng Nghymru a diogelu cymunedau Cymraeg oni bai i bobl ddod mewn nifer mawr i Rali Nid yw Cymru ar Werth ym Mlaenau Ffestiniog ar Fai 4 i ddangos cryfder teimladau

Mae pryderon ymysg ymgyrchwyr iaith nad yw’r Llywodraeth yn deall maint yr argyfwng sy’n wynebu cymunedau Cymraeg, a na fydd polisïau digon blaengar i fynd at wraidd y broblem yn cael eu mabwysiadu.

Mae Beth Winter AS a Mabon ap Gwynfor AoS wedi pwysleisio maint yr argyfwng sy’n wynebu cymunedau Cymraeg wrth edrych ymlaen at rali ‘Deddf Eiddo - Dim Llai’ Cymdeithas yr Iaith ym Mlaenau Ffestiniog ar 4 Mai.

Yn sgil datganiad syfrdanol gan Julie James, y Gweinidog Newid Hinsawdd sydd â chyfrifoldeb dros dai, nad yw marchnad tai y Deyrnas Unedig yn gweithio a bod trin eiddo fel buddsoddiad yn “wallgof”, mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw arni i “wireddu ei rhethreg” trwy gyflwyno Deddf Eiddo.

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw ar Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri i gymryd camau brys er mwyn mynd i’r afael ag anghyfartaledd y farchnad dai agored yn yr ardal. Bydd cyfarfod Pwyllgor Cynllunio’r Awdurdod yn trafod cyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 ar gyfer Eryri gyfan ddydd Mercher (6 Mawrth).

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi galw ar Llywodraeth Cymru i wrando ar a chydweithio gyda ffermwyr ac ystyried y goblygiadau i’r Gymraeg wrth ailedrych ar ei Chynllun Ffermio Cynaliadwy.