Yn rali Nid yw Cymru ar werth ar Faes yr Eisteddfod am 2yh ddydd Mercher (9 Awst), bydd Cymdeithas yr Iaith yn gwneud cyhoeddiad pwysig am ddigwyddiad rhyngwladol a fydd yn rhoi dimensiwn newydd i’r ymgyrch.
Mae Cymdeithas yr Iaith wedi cyhoeddi y bydd Arweinydd Cyngor Sir Caerfyrddin, Darren Price, yn annerch y rali a gynhelir ar faes yr Eisteddfod Genedlaethol bythefnos i heddiw i alw ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno Deddf Eiddo i reoli'r farchnad agored mewn tai. Cynhelir y rali am 2pm Mercher 9ed Awst tu allan i uned Cymdeithas yr Iaith ar y Maes a bydd gorymdaith draw at uned Llywodraeth Cymru lle bydd y Cynghorydd Price ac eraill yn siarad.
Mae disgwyl i gannoedd o bobl orymdeithio ar draws Faes yr Eisteddfod Genedlaethol at stondin Llywodraeth Cymru, yn dilyn rali gan Gymdeithas yr Iaith yn galw am Ddeddf Eiddo.
Wedi i aelodau o Gymdeithas yr Iaith godi posteri yn datgan "Deddf Eiddo - Dyma'r Cyfle" ar swyddfeydd y Llywodraeth yn Aberystwyth, Caerdydd a Chyffordd Llandudno dywedodd Jeff Smith, Cadeirydd grŵp Cymunedau Cynaliadwy Cymdeithas yr Iaith:
Mae ein cymunedau gwledig ac arfordirol yn wynebu prinder digynsail o dai gwirioneddol fforddiadwy. Mae'r boblogaeth leol yn cael ei hallgau fwyfwy rhag gallu sicrhau cartref addas i'w rentu neu brynu oherwydd anfantais economaidd. Dengys ymchwil diweddar Cyngor Gwynedd fod 65.5% o boblogaeth y sir ar gyfartaledd wedi eu prisio allan o’r farchnad dai, gyda’r ganran yn cynyddu’n sylweddol mewn ardaloedd lle mae niferoedd uwch o ail gartrefi.
Rydyn ni'n cefnogi adroddiad Siarter Cartrefi Cymru a gaiff ei lansio yn y Senedd heddiw. Mae'r argymhelliad cyntaf - "Rheoli'r Farchnad Tai yng Nghymru" yn cyd-fynd yn union gydag ymgyrch Cymdeithas yr Iaith dros Ddeddf Eiddo.
Dywedodd Jeff Smith Cadeirydd grŵp Cymunedau Cynaliadwy Cymdeithas yr Iaith:
Rydyn ni'n cymeradwyo bwriad Cyngor Gwynedd i gyflwyno Gorchymyn Erthygl 4 o fis Medi 2024, fydd yn galluogi'r cyngor i fynnu cais cynllunio i newid unrhyw gartref yn llety gwyliau neu ail dŷ.
Wrth groesawu'r newyddion dywedodd Jeff Smith, Cadeirydd grŵp Cymunedau Cynaliadwy Cymdeithas yr Iaith:
Rydyn ni wedi'n siomi ddybryd nad yw "Cais am dystiolaeth ar sicrhau llwybr tuag at Dai Digonol" y Llywodraeth yn mynd at wraidd y broblem dai yng Nghymru trwy reoleiddio'r farchnad dai gyda Deddf Eiddo.
Mae Cymdeithas yr Iaith wedi rhyddhau cynnwys llythyr gan y Gweinidog Newid Hinsawdd, Julie James, sydd yn anwybyddu galwad y Gymdeithas am Ddeddf Eiddo i reoli'r farchnad dai.
Ar ran y Gymdeithas dywed Jeff Smith, Cadeirydd Grŵp Cymunedau Cynaliadwy Cymdeithas yr Iaith:
